Od 2021 roku Bank Gospodarstwa Krajowego realizuje nową strategię. Jej celem i jednocześnie misją banku jest wpieranie zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Nowe podejście biznesowe banku wpisuje się w potrzeby, które są efektem pandemii oraz wojny wywołanej przez Rosję w Ukrainie. W 2021 r. BGK wygenerował 122 mld zł wsparcia dla polskiej gospodarki.
Rok 2021 był dla światowej gospodarki nie mniej trudny, niż 2020. Dzięki BGK, który błyskawicznie w czasie pandemii wprowadził programy wsparcia dla firm, do gospodarki w 2021 r. wpłynęły 122 mld zł. Na tę kwotę składały się: zaangażowanie kredytowe oraz gwarancje i poręczenia.
- W 2021 roku ogłosiliśmy nową strategię biznesową banku, mocno skoncentrowaną na wspieraniu zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Dziś okazuje się, że nasza misja jest bardzo ważna a nasze działania są gospodarce bardzo potrzebne. Podejście biznesowe BGK pomogło sprawnie reagować na zdarzenia gospodarcze wywołane m.in. pandemią czy wojną rozpoczętą przez Rosję. W zeszłym roku kontynuowaliśmy pomoc dla firm - wydłużyliśmy działanie naszych rozwiązań pomocowych, głównie gwarancyjnych. Wprowadziliśmy też nowe programy – np. wyjątkowe w skali europejskiej gwarancje leasingu i faktoringu. Najbardziej znane – gwarancje de minimis – pomogły przetrwać kryzys wywołany pandemią 72 proc. odbiorców tych gwarancji i zachować lub utworzyć niemal pół miliona miejsc pracy – mówi Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes zarządu BGK.
Zrównoważony rozwój
Strategia biznesowa BGK ma wpływ na interesariuszy i partnerów banku głównie poprzez trzy filary. Pierwszym jest zrównoważony rozwój.
BGK z jednej strony realizuje ten cel poprzez swoje programy. W programie Społecznego Budownictwa Czynszowego w 2021 roku padł rekord – bank otrzymał wnioski na budowę prawie 5 tys. mieszkań społecznych i spółdzielczych. Wsparcie budownictwa socjalnego i komunalnego z Funduszu Dopłat było 20-krotnie wyższe niż w 2020 r. (1,7 mld zł).
Polski bank rozwoju powołał też inicjatywę 3W, która ma pomóc w zbudowaniu konkurencyjnej gospodarki z wykorzystaniem trzech zasobów: wody, wodoru i węgla (nieenergetycznego, np. włókien węglowych). Inicjatywa 3W to także platforma wymiany informacji, poszukiwania inwestorów, wykonawców, partnerów wśród jednostek naukowych i samorządowych. W kwietniu 2022 roku przedstawiciele biznesu podpisali kolejne listy intencyjne o współpracy.
Samorządy to odbiorcy kolejnego programu – Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych. Zeszły rok był dla sytuacji budżetowej samorządów niezwykle trudny. Dochody z PIT, które mają znaczący udział w budżetach jednostek samorządu terytorialnego (JST), spadły o 1,9 proc., co przy jednoczesnym spadku nadwyżki inwestycyjnej o ponad 11 proc., znacznie zmniejszyło apetyt na realizację inwestycji. Dzięki Programowi JST mogą otrzymać nawet 95 proc. bezzwrotnego dofinansowania dla swoich projektów.
- W 2021 r., gdy wciąż jeszcze zmagaliśmy się z pandemią, zaczęliśmy wspierać zrównoważone inwestycje samorządów, które mogą być kołem zamachowym polskiej gospodarki. W 1. edycji Programu dofinansowanie w kwocie 24 mld zł przyznano prawie 100 proc. JST w kraju. 4,8 mld zł przypadło projektom na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną, 11,3 mld zł na drogową. Nazwa Program Inwestycji Strategicznych nie jest przypadkowa – dla wielu gmin są to inwestycje strategiczne, bardzo potrzebne dla lokalnych społeczności, na które od lat nie było pieniędzy. Dziś, dzięki naszemu wsparciu, można je w końcu przeprowadzić – tłumaczy prezes polskiego banku rozwoju, Beata Daszyńska-Muzyczka.
Z drugiej strony BGK wspiera zrównoważony rozwój budując system oceny i klasyfikacji transakcji pod kątem ryzyka ESG. Dzięki niemu bank zdecyduje co dokładnie będzie oceniać w transakcjach i w jakiej skali. W banku powołano Biuro Ryzyka ESG, które będzie się tym zajmować.
Współpraca i biznes międzynarodowy
Jednym z celów rządu na najbliższe lata jest rozwój polskiej gospodarki na rynkach zagranicznych. BGK pełni kluczową rolę w finansowaniu eksportu do krajów spoza Unii Europejskiej (w tym krajów o podwyższonym ryzyku prowadzenia działalności gospodarczej), a także w rozwijaniu bardziej zaawansowanych form współpracy z zagranicą. Bank zwiększa zaangażowanie w finansowanie eksportu i ekspansji zagranicznej zarówno poprzez program „Finansowe Wspieranie Eksportu”, jak i poprzez działalność własną - łączna kwota finansowania dla eksportu i ekspansji zagranicznej w 2021 roku wyniosła 3,6 mld zł. BGK wsparł 220 projektów zagranicznych polskich przedsiębiorstw. Można wśród nich wymienić: sprzedaż produktów chemicznych na Ukrainę, sprzedaż naczep do Mali, sprzedaż maszyn do Azji, czy też finansowanie ekspansji zagranicznej polskich przedsiębiorstw w Stanach Zjednoczonych i Chile. W 2021 r. BGK był obecny z polskimi firmami na 76 rynkach (7 lat wcześniej bank wspierał przedsiębiorców w zaledwie 9 krajach).
Istotną częścią działalności międzynarodowej BGK jest rozwijanie Funduszu Trójmorza - ekonomicznego wymiaru Inicjatywy Trójmorza, działającego na zasadach rynkowych. Jego pomysłodawcą, współzałożycielem i głównym inwestorem jest Bank Gospodarstwa Krajowego. Fundusz inwestuje w przedsięwzięcia infrastrukturalne w regionie Trójmorza w trzech obszarach – transporcie, technologiach cyfrowych i energetyce. Pod koniec grudnia 2021 roku w portfelu funduszu znajdowały się 3 inwestycje. Liczba akcjonariuszy w ciągu 12 miesięcy ostatniego roku wzrosła z 7 do 11. Wartość zaangażowania BGK w Fundusz wynosi 750 mln euro a suma dokonanych wpłat (stan na 31 grudnia 2021 r.) wyniosła 274,7 mln euro.
- Wojna w Ukrainie i agresywna polityka Rosji powodują, że Fundusz Trójmorza nabiera całkowicie nowego znaczenia geopolitycznego. Dla zachodniego świata nowym wyzwaniem będzie wkrótce odbudowa Ukrainy. Inwestycje w regionie Trójmorza nabiorą więc jeszcze większego znaczenia niż dotychczas - mówi Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego.
BGK rozwija też współpracę międzynarodową. 25 czerwca 2021 r. polski bank rozwoju złożył ofertę do Komisji Europejskiej, by pełnić rolę partnera wdrażającego Program InvestEU. Komisja pozytywnie oceniła kandydaturę BGK i obecnie trwają negocjacje umowy gwarancyjnej. Równolegle bank prowadzi intensywne prace, które przygotują go do nowej roli - partnera wdrażającego Fundusz gwarancyjny InvestEU. Fundusz wspiera zrównoważone inwestycje, między innymi w: zrównoważony transport, zieloną energetykę, łączność cyfrową i zrównoważone gospodarowanie odpadami.
Ponadto, na bazie akredytacji wydanej przez KE, BGK rozwija kompetencje w dystrybucji pomocy rozwojowej do innych krajów. W efekcie 13 grudnia 2021 r. KE podpisała z BGK umowę o wartości 35 mln euro. Dotyczyła ona mechanizmu, który wspiera państwa członkowskie UE w przekazywaniu szczepionek przeciwko COVID-19 do członków Partnerstwa Wschodniego. Do czerwca 2023 r. UE z pomocą BGK przekaże osobom potrzebującym od dwóch do kilkunastu milionów szczepionek. W związku z wojną w Ukrainie BGK zaproponował, aby istniejący program wykorzystać na udzielenie pomocy humanitarnej. Komisja wyraziła zgodę i obecnie BGK realizuje program we współpracy z Międzynarodową Fundacją Solidarności.
Zaangażowanie społeczne
W 2021 r. BGK angażował się także w projekty społeczne. Fundacja BGK im. J.K. Steczkowskiego opracowała program wsparcia dla transplantologii dziecięcej. Bank przekazał niemal milion złotych dla Śląskiego Centrum Chorób w Zabrzu na nowy sprzęt i budowę oddziału Wrodzonych Wad Serca i Kardiologii Dziecięcej wraz z oddziałem Intensywnej Opieki Kardiologicznej Dziecięcej.
- Zaczęliśmy wspierać budowanie świadomości społeczeństwa na temat transplantologii. Chcemy wpłynąć na obniżenie liczby odmów i zastrzeżeń związanych z oddawaniem organów na przeszczepy. Dlatego rozpoczęliśmy kampanię i ogólnopolską dyskusję na ten temat – wyjaśnia Beata Daszyńska-Muzyczka.
Fundacja „State of Poland” kontynuowała w 2021 roku największy długofalowy projekt Fundacji „Jabłonki”, promujący Polskę za pomocą symbolu jabłka. Fundacja „Most the Most” ogłosiła pilotażową edycję konkursu „Nasz Zabytek” dla każdego, kto chce pozytywnie wpływać na swoje otoczenie. Z inicjatywy BGK powstała też nowa fundacja edukacyjna - „Empiria i Wiedza”. Rozpoczęła ona projekt „akademia cyberkompetencji”, do której zgłosiło się 240 uczniów. Projekt przez cykl szkoleń ma rozwijać kompetencje przyszłości: programowanie i grafikę komputerową.
BGK, jako bank zaangażowany społecznie włączył się w pomoc uchodźcom z Ukrainy na kilka różnych sposobów. W imieniu Narodowego Banku Ukrainy bank otworzył specjalne konto, na które darczyńcy wpłacili już ponad 54 mln zł. Polski bank rozwoju przekazał także na rzecz Ukrainy darowiznę w wysokości 30 mln zł. W pomoc uchodźcom włączyli się również pracownicy – wolontariusze, a Fundacja „Empiria i Wiedza” uruchomiła program doradztwa zawodowego.
Wyniki finansowe
W 2021 roku BGK wypracował 841,5 mln zł brutto tj. 695,6 mln zł netto.
